HAC - (Zuhurâtı Izhârı'l-Vakf-ı Güneş 2.cilt)
| HAC |
Memleketinden çıkıp Haccı edadan sonra geri memleketine dönünceye kadar yol azığını, kendini idare edecek harçlığını ve evladı ayalının nafakasına kadir olan kimse üzerine hac farzdır. Eğer bir kimse küfranı nimet eder de muktedir olduğu halde haccı terk ederse zararı kendine aittir. Zira Allah’u Teala cümle alemden gani (zengin) hiçbir kimsenin haccına ihtiyacı yoktur. Hac erkanı İslamiyeden kulluk vazifesini izhar noktasında en mühim bir ibadettir. Zira belli bir mekan olan Kabe’yi ziyaret erkanı haccı eda etmek için kıymetli malını sarf ederek uzak mesafeye gitmek, meşakkatine tahammül etmek kulluk vazifesini ma’buduna karşı yerine getirmek ile ma’budunun rızasını aramaktan başka bir şey değildir.
Haccın farz olması için bedeni sıhatlı hasta olmaması ve mal yönünden kudreti olması şarttır. Buna göre sefere tahammül getire-meyecek hasta, kör, topal, çolak gibi acizlere hac onların boynuna farz olmadığı gibi fakir olan kimseye dahi hac farz değildir.
Yol emniyeti: Yol emniyeti de Hac için şarttır. Yolda düşman korkusu, eşkıya ve yırtıcı hayvan saldırısı gibi tehlikeler olursa Hac farz olmaz.
Kadınlar için hanifi mezhebine göre: Ayrıca Hacca gidecek ka-dınlar için bir mahremleri bulunması da şarttır. Yani, bir kadın Hacca, kocasıyla veya bir mahremiyle gidebilir.
Kadınların mahremleri:
1. Babası,
2. Dayısı,
3. Amcası,
4. Öz ve süt kardeşi
5. Süt oğlu,
6. Damadı gibi kendileriyle evlenmek haram olan kimselerdir
Kadının kölesi, kaynı, eniştesi mahremi değildir. Kadının kocası yanında bulununca mahreme ihtiyacı kalmaz. Mahremlerinin de akıllı ve büluğa ermiş, kendilerine güvenilir tamamen emniyet yapı-lır kimseler olması da şarttır. Eğer güvenip tam itimat gü-venç yok ise o kimseler ile gidemez. Bunlar Hanifi mezhebine göredir.
Şafi mezhebine göre kadınların hacca gitme konusu
Kadınların şafi mezhebine göre hacca gitmeleri; Hacca gidecek kadının beraberinde mahremi (yani kocası, beyinin dışında oğlu, kardaşı, babası, dayısı, amcası, öz ve süt kardeşi, süt oğlu, damadı) veya bunlar bulunmaz ise en az kendinden başka iki kadının bulunması. Topluluk içinde üç kadın olur ise mahremleri bulunmaz ise de o ka-dına şafi mezhebine göre hac farz olur. (Kadınların çok düşkün olma-yıp biribirlerine yardım yapacak kadar iktidarları olur ise daha iyidir.) O kadınlar ile gidip gelebilir.
Kendilerine emniyet edilecek bir toplu kafile içinde gidip gelince-ye kadar koruyucu emniyetli insan toplumu bulunması lazımdır. Kendilerini icap ettiği yerde tehlikelerden koruyucu kafile hali olursa daha uygun düşer. Şu zamanımızda emniyet konusu konvoy halinde gerekse uçak, gerekse otobüs ile emniyetli bir vaziyette gidip gelin-mesi vardır. Bu şekilde şafi mezhebine göre farz olan hacca gidebilir.
Nafile olan hacca kocası, nikah düşmeyen amcası, dayısı, baba-sı, oğlu, damadı, süt oğlu, süt kardeşi yoksa bu şekilde gidemez.[1]
Hanifi mezhebinde olan bir kadın Hac boynuna farz olunca Hac-ca gitmek için yoldaş olarak beyi, amcası, dayısı, kardeşi, damadı, bu nikah düşmeyenlerden bir kimse de bulamayınca bu kadın kendinden başka iki kadın daha bulup kadınlarda mümkün ise biribirlerine düşüp yıkılıp kalktığı yerlerde yardım yapmaya iktidarlı olurlar ise daha iyidir. Bu kadın üç yoldaş oldular. Ya Rabbi şafi mezhebine niyet ettim takli-den hacca gidip gelinceye kadar deyip niyet ederler.
Şafiler hac vazifelerinde ellerine başka bir el dokununca şafi mezhebince abdest bozulduğundan bu abdest bozulmamak konusu için de takliden hanifi mezhebine uyuyorum der. İnşallahu teala.
Üzerine Hac farz olan kimsenin umre yapması caizdir.[2]
[1] Büyük Şafi ilmihalı saife: 279.
[2] Mevkufat c.1. s.376.
